Αντιγριπικά εμβόλια χωρίς πρόσμιξη πρωτεΐνης αυγού Δανάη Παπακωνσταντίνου Infectious Diseases Registrar Birmingham
Heartlands Hospital Ήδη από
το 2013 η Αμερικανική Υπηρεσία
Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration, FDA) έχει εγκρίνει την
κυκλοφορία του τριδύναμου εμβολίου Flublok (Protein Sciences Corporation) για τον εμβολιασμό έναντι της γρίπης ατόμων ηλικίας 18 έως 49 χρόνων που παρουσιάζουν αλλεργία στο αυγό. Σε αντίθεση με τα συνήθη εμβόλια γρίπης, το
Flublok δεν χρησιμοποιεί καλλιέργειες ιού γρίπης ή αυγό κότας στη διαδικασία
παραγωγής του. Προς
το παρόν, είναι το μόνο ανασυνδυασμένο εμβόλιο γρίπης που έχει εγκριθεί στις
ΗΠΑ. ( Οι συνήθεις τεχνικές χρησιμοποιούν αυγά στη
διαδικασία παραγωγής εμβολίων. Κλασσικά αδρανοποιημένοι ή ζώντες
εξασθενημένοι ιοί γρίπης καλλιεργούνται σε αυγά κότας. Σε μια παραλλαγή ο ιός καλλιεργείται
αρχικά σε αυγά και στη συνέχεια συνδυάζεται με κύτταρα θηλαστικών, όπου
αναπαράγεται. Και στις δύο τεχνικές
ακολουθεί αφαίρεση των ξένων προσμίξεων (purification). Στο ανασυνδυασμένο ελεύθερο αυγού (egg-free)
εμβόλιο αρχικά απομονώνεται μια πρωτεΐνη (αιμοσυγκολλητίνη - HA)
που βρίσκεται στην επιφάνεια ενός φυσικού παθογόνου στελέχους του ιού (εικόνα τίτλου). Η πρωτεΐνη αυτή ως αντιγόνο έχει την ιδιότητα να προάγει
παραγωγή ειδικών αντισωμάτων. Η
αιμοσυγκολλητίνη συνδυάζεται με τμήματα ενός άλλου ιού και το μίγμα
αναπτύσσεται σε κύτταρα εντόμων.
Ακολουθεί συγκέντρωση της αιμοσυγκολλητίνης και καθαρισμός της από τις
ξένες προσμίξεις (Lowes, 2016). Οι παλιότερες κατευθυντήριες οδηγίες ήταν
πως αν ένα άτομο εμφάνιζε ήπια αλλεργία στο αυγό (κνίδωση) θα μπορούσε να
εμβολιαστεί με ένα αδρανοποιημένο αντιγριπικό εμβόλιο και στη συνέχεια να παραμείνει
υπό παρατήρηση επί 30 λεπτά για να διαπιστωθεί αν θα υπήρχε κάποια αντίδραση. Το Flublok αποτελεί μιαν άριστη
εναλλακτική επιλογή γι αυτούς τους ασθενείς.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης για τον εμβολιασμό ατόμων αλλεργικών
στα αυγά που είχαν παρουσιάσει κατά το παρελθόν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις
(άσθμα, οίδημα λάρυγγα, αλλεργικό shock). Για τα άτομα αυτής της ομάδας ο αντιγριπικός
εμβολιασμός με τα κοινά εμβόλια ήταν απαγορευμένος (Lowry, 2013). Η παρτίδα του Flublok, που διατίθεται για
την περίοδο της γρίπης 2016-2017 προστατεύει έναντι τριών στελεχών: έναν ιό
A/California/7/2009 (H1N1), ένα Α/Hong Kong/4801/2014 (H3N2), και έναν ιό
Β/Brisbane 60/2008. Σε πρόσφατη βελτίωση η παρασκευάστρια
εταιρεία παρουσίασε το τετραδύναμο Flublok, που προστατεύει από τα τρία
παραπάνω στελέχη και επιπλέον από το στέλεχος Β/Phuket/3073/2013 (Lowes,
2016). Τόσο το τριδύναμο όσο και το
τετραδύναμο εμβόλιο είναι ενέσιμα. Το
τετραδύναμο εμβόλιο προβλέπεται να διατεθεί στην αγορά για την περίοδο
2017-2018. Οι κυριότερες ανεπιθύμητες ενέργειες του
τετραδύναμου Flublok είναι ευαισθησία και πόνος
στο σημείο της ένεσης, κεφαλαλγία και κόπωση. Όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα του
ανασυνδυασμένου εμβολίου, μια κλινική μελέτη, που διεξήχθη από τον
κατασκευαστή, περιέλαβε 9000 ενήλικες 50 ετών και άνω και έδειξε ότι τα άτομα
που έλαβαν Flublok τετραδύναμο είχαν πάνω από 40% λιγότερες πιθανότητες να
εμφανίσουν επιβεβαιωμένο κρούσμα γρίπης σε σχέση μ’ εκείνους που έλαβαν το
τετραδύναμο Fluarix (Glaxo SmithKline) (Lowes, 2016). Λεπτομερείς οδηγίες χρήσεως του
τετραδύναμου Flublok μπορεί κάποιος να βρει
στην ιστοσελίδα του FDA Βιβλιογραφία FDA Approves Flublok Quadrivalent Flu Vaccine. Medscape Medical
News, October 12, 2016 (Full text) CDC Immunization Experts
OK Egg-Free Influenza Vaccine. Medscape Medical News, June 21, 2013 (Full text) ► Επιστροφή στην πρώτη σελίδα του IDEA Medical Newsletter |
||
Προειδοποίηση
Το
περιεχόμενο του IDEA
MEDICAL NEWSLETTER είναι
επιστημονικό και απευθύνεται σε γιατρούς και λοιπούς επαγγελματίες υγείας. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να
χρησιμοποιηθεί από πρόσωπα που δεν έχουν τα προσόντα νόμιμης άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος
για οποιαδήποτε θεραπευτική ή διαγνωστική εφαρμογή. |
